Ít người thực sự biết rằng đằng sau những kỹ xảo đẹp mắt trong các bộ phim “bom tấn” là một ngành đào tạo đang trở thành thời thượng với nhu cầu nhân lực ngày càng cao trên toàn thế giới, ngành An toàn thông tin.
Trong các bộ phim “bom tấn” của Hollywood, hình ảnh các hệ thống “siêu máy tính” tối tân, những dòng mật mã được số hóa cũng như các cuộc đối đầu nghẹt thở giữa chuyên gia công nghệ hàng đầu thế giới và đám tin tặc thủ đoạn tinh vi thường để lại ấn tượng sâu sắc cho khán giả. Nhưng có lẽ ít người thực sự biết rằng đằng sau những kỹ xảo đẹp mắt ấy là một ngành đào tạo đang trở thành thời thượng với nhu cầu nhân lực ngày càng cao trên toàn thế giới, ngành An toàn thông tin (ATTT).
Song song với tốc độ phát triển mạnh mẽ của lĩnh vực Công nghệ thông tin – Truyền thông (CNTT-TT) và thương mại điện tử trên thế giới cũng như tại Việt Nam những năm gần đây, mức độ quan tâm của các doanh nghiệp về tính bảo mật và an toàn thông tin ngày càng tăng. Theo Sách trắng CNTT-TT Việt Nam 2014, trong thống kê trên tổng số 600 cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp toàn quốc có 73,8% đơn vị có cán bộ chuyên trách hoặc bán chuyên trách về ATTT, 37,7% có kế hoạch đào tạo chuyên gia ATTT.
ATTT là gì?
Từ góc nhìn đơn giản nhất, ATTT là hoạt động bảo đảm an toàn cho thông tin dù đang ở dạng lưu, dạng hiển thị hay đang truyền tải không bị thâm nhập, đánh cắp hoặc bị thay đổi. Công việc bảo đảm an toàn thông tin được thực hiện thông qua 2 yếu tố chính là giải pháp công nghệ, kỹ thuật và yếu tố con người. Ban đầu, nhiều người cho rằng những giải pháp kỹ thuật như tường lửa, phần mềm phòng chống virus, mật mã… có thể giải quyết cơ bản yêu cầu này. Tuy nhiên, theo thống kê của Hiệp hội An toàn Thông tin Việt Nam (VNISA), trong số các sự cố mất an toàn – an ninh thông tin thống kê được tại Việt Nam trong năm 2013 thì 62% xuất phát từ yếu tố con người.
ATTT chính là mắt xích liên kết hai yếu tố cốt lõi trên thông qua các quy trình, chính sách và các mối quan hệ. Được ví như cán bộ Kiểm toán trong lĩnh vực Tài chính – Kế toán, mỗi chuyên gia ATTT cần phải nắm vững kiến thức về quản trị và đảm bảo an ninh mạng, quản lý tài nguyên thông tin qua các chính sách về an toàn thông tin, đồng thời phải có khả năng rà soát lỗ hổng, điểm yếu, chống thâm nhập, phá hoại, và xử lý các sự cố an toàn thông tin.
Học ATTT là học gì?
Chương trình đào tạo ngành ATTT trang bị cho sinh viên những kiến thức chuyên sâu và hiện đại về an toàn thông tin, phát huy tư duy hệ thống, được cung cấp kiến thức, rèn luyện kỹ năng về CNTT-TT, giải mã, xây dựng các thuật toán, phần mềm và thực hành phòng thủ chống tấn công đột nhập, quản trị an toàn an ninh mạng, máy tính, hệ điều hành… đảm bảo hệ thống CNTT-TT của doanh nghiệp hoạt động đúng chức năng, thông tin được lưu trữ, truyền tải an toàn.
Hiện nay có nhiều trường đào tạo ngành ATTT, ví dụ như: Trường Đại học công nghệ thông tin, Đại học Bách khoa Hà Nội, Đại học FPT, Học viện Kỹ thuật Mật mã… Nội dung chương trình đào tạo và mức độ cập nhật xu hướng công nghệ thông tin mới nên là những ưu tiên hàng đầu của các bạn trẻ yêu thích ngành ATTT khi chọn trường. Bởi đặc thù của công nghệ là liên tục thay đổi, bởi vậy những giáo trình lỗi thời, phương pháp đào tạo cũ sẽ không còn phù hợp. Chẳng hạn, chương trình An toàn thông tin tại Đại học FPT sử dụng giáo trình được thiết kế có chọn lọc từ các trường lớn tại Mỹ cũng như được sự tư vấn của các tổ chức uy tín. Nhờ lợi thế nằm trong lòng một tập đoàn công nghệ, trường luôn được tiếp cận và cập nhật liên tục với những xu hướng công nghệ mới nhất, những tri thức CNTT hiện đại của thế giới.
Cơ hội nghề nghiệp ngành ATTT
Thị trường ứng dụng CNTT phát triển nhanh tại Việt Nam kéo theo nhu cầu ngày càng cấp thiết về nguồn nhân lực chất lượng cao ngành ATTT. Không chỉ các doanh nghiệp trong nước có nhu cầu tuyển dụng các chuyên gia an ninh mạng, an toàn thông tin, mà các công ty đa quốc gia cung cấp các giải pháp bảo mật, các tổ chức bảo mật quốc tế cũng nhắm đến thị trường lao động đầy tiềm năng tại Việt Nam. Đối với các bạn trẻ yêu thích và lựa chọn ngành ATTT, các bạn hoàn toàn có lợi thế về các cơ hội việc làm trong và ngoài nước.
Bên cạnh việc học lập trình, học chuyên môn ngay từ kỳ học đầu tiên, hãy tìm kiếm cơ hội thực tập trong các dự án thực tế tại các doanh nghiệp lớn nhằm tích lũy kinh nghiệm và hoàn thiện các kỹ năng. Với những sinh viên xuất sắc, đây là cơ hội để các bạn được tuyển dụng chính thức ngay cả khi chưa tốt nghiệp. Ở một số trường đại học, Phòng Công tác sinh viên sẽ hỗ trợ các bạn trong việc này.
Lời khuyên dành cho sinh viên nói chung, đặc biệt là sinh viên ngành ATTT nói riêng là hãy rèn luyện cho mình sự tự tin, vững kỹ năng mềm và khả năng ngoại ngữ, những yếu tố mà bất kỳ nhà tuyển dụng nào cũng đều đòi hỏi. Việc chú trọng phát triển cá nhân, rèn luyện ngoại ngữ và thực hành công nghiệp bên cạnh nền tảng kiến thức chuyên môn, kiến thức xã hội sẽ giúp sinh viên trang bị những hành trang tốt nhất để chinh phục nhà tuyển dụng.